کارت گرافیک

گرافیک لپ تاپ چیست؟ انواع گرافیک لپ تاپ

یکی از پیچیده ترین قسمت های لپ تاپ موقع خرید به حساب میاد که به شخصه دیدم خیلی از افراد نمی دونن که اولا چه مقدار گرافیک در لپ تاپ لازم دارن و ثانیا اعداد و ارقام و پسوند و پیشوند های گرافیک لپ تاپ یه مقدار گیجشون می کنه . من تو این پست در مورد گرافیک Nvidia انویدیا در لپ تاپ صحبت می کنم چون هم طرفدارای بیشتری داره و هم بیشترین سهم در گرافیک لپ تاپ رو گرافیک های Nvidia انویدیا دارن . بعدا تو یه پست جداگونه گرافیک های AMD رو هم بررسی میکنم .

انواع گرافیک در لپ تاپ

به طور کلی ۲ مدل گرافیک لپ تاپ داریم . یکی گرافیک مجتمع   و یکی گرافیک اختصاصی یا جداگونه . گرافیک مجتمع همونطور که از اسمش هم میاد داخل پردازنده اصلی یعنی CPU لپ تاپ جاساز شده و برای کارهای گرافیکی دم دستی مثل دیدن فیلم و ویرایش های ساده در paint و فتوشاپ طراحی شده . گرافیک اختصاصی لپ تاپ برای کارهای قوی تر مثل ادیت فیلم و صدا و طراحی مهندسی استفاده میشه .

حالا یه سری لپ تاپ داریم که فقط گرافیک مجتمع دارن که این نوع گرافیک در لپ تاپ نشون دهنده اینه که این لپ تاپ برای کارهای گرافیکی نیست و فقط برای کاربری های عمومی می تونه استفاده بشه . بعضی لپ تاپ ها هم گرافیک مجتمع دارن و هم گرافیک اختصاصی . این مدل گرافیک در لپ تاپ یعنی این لپ تاپ می تونه برای کارهای گرافیکی هم استفاده شه .

گرافیک لپ تاپ به صورت مجتمع هم در پردازنده های AMD هست و هم اینتل و گرافیک اختصاصی هم به همین شکل ، هم AMD داریم و هم NVIDIA انویدیا . معمولا لپ تاپ هایی که پردازنده های AMD دارن ، گرافیک اختصاصی AMD هم دارن یعنی با هم سِت میشن و در اکثر مواقع لپ تاپ هایی که پردازنده اینتل دارن گرافیک اختصاصی انویدیا دارن ( البته ترکیب اینتل و گرافیک AMD هم هست اما تعدادش کمتره ) .

گرافیک لپ تاپ از داخل توسط سیستم عامل کنترل میشه ، یعنی لپ تاپی که دو تا گرافیک داره ( یکی مجتمع و یکی اختصاصی ) در مواقه لزوم توسط سیستم عامل بینشون سوئیچ انجام میشه . فلسفه سوئیچ و آموزش این کار رو در پست زیر گفتم :

آموزش سوئیچ بین گرافیک اینتل و انویدیا

پس به طور خلاصه ۳ مدل گرافیک NVIDIA انویدیا ، AMD و مجتمع ( که می تونه هم اینتل باشه هم AMD ) داخل لپ تاپ ها استفاده میشه .

انواع گرافیک Nvidia انویدیا در لپ تاپ

گرافیک انویدیا در لپ تاپ با یه پسوند GT و GTX شروع میشه و سه رقم بعدش میاد و بعد اون ارقام یه پسوند m میاد . مثل GTX 850m . فرق بین GT و GTX رو در ادامه گفتم اما اون ۳ رقم چی هستن ؟ رقم اول رقمی بین ۱ تا ۹ هست که هرچی بیشتر باشه گرافیک جدید تره ( دقت کنید گفتم جدید تر ، نگفتم قوی تر ) اما رقم دوم رقمی بین ۱ تا ۸ هست که هرچی بیشتر باشه گرافیک انویدیا قوی تر هست . رقم سوم هم یا ۰ صفره یا ۵ که الان توضیح میدم .

انویدیا نسل های مختلف گرافیک های خودش در لپ تاپ و کلا در PC رو با رقم اون نشون میده . نسل ۶ یا نسل ۷ یا نسل ۸ . مثلا گرافیک لپ تاپ GT 740m نسل هفتم هست یا GT 840m نسل هشتم هست . هر چی رقم نسل بیشتر باشه ، کل گرافیک های اون نسل تکنولوژی یا معماری جدید تری نسبت به نسل قبل دارن . برای تفهیم بهتر مثال می زنم . گرافیک لپ تاپ GT 710m داریم . ۷۲۰ ، ۷۳۰ ، ۷۴۰ ، ۷۵۰ ، ۷۶۰ ، ۷۷۰ و ۷۸۰ . اینا همشون نسل ۷ هستن با معماری kepler . حالا نسل بعدی همین گرافیک ها رقم اولشون شده ۸ . یعنی ۸۴۰ یا ۸۵۰  و … مثلا معماری نسل ۸ گرافیک انویدیا شده Maxwell که معماری جدیدتر و بهینه تری هست .

اما رقم دوم ، هرچی بیشتر باشه قدرت پردازش و رندر گیری اون گرافیک بیشتره ، مثلا گرافیک لپ تاپ GTX 850m از GT 840m قوی تره یا مثلا GT 740m از GT 720m قوی تره و البته گرون تر . مثال هایی که زدم ، گرافیک های هم نسل بودن ، در مورد غیر هم نسل ها هم همینجوریه ، گرافیک ۸۴۰ درسته که از گرافیک لپ تاپ ۷۶۰ جدید تره اما چون رقم دوم ۷۶۰ ( که ۶ هست ) از رقم دوم ۸۴۰ که ۴ هست بیشتره ، قدرت پردازش ۷۶۰ از ۸۴۰ بیشتره . به همین ترتیب ۷۵۰ از ۸۴۰ هم بهتره . ۶۴۰ از ۷۲۰ یا ۷۳۰ بهتره .

اما رقم آخر در اکثر مواقع ۰ صفر هست و اگه روی همون گرافیک یه سری تغییرات یا بهینه سازی ها انجام بشه ، صفر تبدیل به ۵ میشه . مثلا GT 745 مدل بهبود یافته GT 740 هست .

در شکل زیر مقایسه عملکرد ۳ مدل از گرافیک های استفاده شده در لپ تاپ در بازی های مختلف رو می بینیم . می بینید که هرچی عدد بزرگتره ، عملکرد هم بهتره .

گرافیک Nvidia در لپ تاپ با یه پسوند m مشخص میشه . مثلا گرافیک GT 750m مشخصه که مخصوص لپ تاپ تولید شده . همین گرافیک اگه برای PC طراحی شده بود می شد : GT 750 بدون پسوند . حرف m مخفف Mobile هست یعنی این قطعه برای دستگاه سیار و قابل حمل طراحی شده .

فرق GTX و GT در گرافیک های Nnidia

خب سوال خیلی ها اینه که تو مشخصات لپ تاپ ، یکی گرافیکش GT 740m هست و یکی GTX 850m . به طور خلاصه اگه نخوام کش بدم داستانو ، مدل هایی که پیشوند GTX دارن قوی تر از گرافیک های GT هستن . این مسئله همیشه صدق میکنه و شرط و شروط نداره . قبلا یعنی زمانی که شماره گذاری گرافیک های شرکت nvidia به صورت ۴ رقمی بود ، گرافیک انویدیا کلی پیشوندهای عجیب و غریب داشت که واسه شناسایی شون باید یه دوره تخصصی تو دانشگاه های آمریکا می گذروندی . اما بعد از معرفی سری های سه رقمی که اولین سری هم با ۱۰۰ شروع شد ، انویدیا روش نامبرینگ خودش رو تغییر دارد . پیشوندها کلا شدن ۴ تا . G , GT , GTS , GTX . و یه سری مدل ها هم پیشوند نداشتن .

گرافیک های انویدیا با پیشوند G , GT جزء گرافیک های ضعیف هستن ، گرافیک انویدیا با پیشوند GTS , GT جزء گرافیک های میان رده رو به بالا ( یه سری از GT ها ) . گرافیک های GTX هم گرافیک های قوی NVIDIA هستن . مثلا گرافیک GTX760 از گرافیک GT750 قوی تره . در کل هرجا GTX دیدید بدونید که گرافیکی هست که میشه برای اجرای خیلی از بازی ها یا کارهای گرافیکی روش حساب کرد .

شرکت انویدیا معمولا مدل های ۵۰ به بعد رو با GTX نشون میده مثل GTX 760 یا GTX 850 یا GTX ۸۶۰ . اما زیر ۵۰ همه با GT نمایش داده میشن مثل GT 740 .

SLI و Crossfire در گرافیک لپ تاپ چیست ؟

اسماشون ترسناکه اما در اصل خیلی مسئله ساده است ، SLI و Crossfire اسم دو تا تکنولوژی با عملکرد مشابه هستن ، SLI مخصوص گرافیک های انویدیا و کراس فایر هم مخصوص گرافیک های AMD هستن . بحث تخصصی در مورد این تکنولوژی ها باید در یه پست جداگونه باشه اما در این حد بدونید که در برخی لپ تاپ ها از دو تا گرافیک به طور همزمان استفاده میشه تا قدرت پردازش زیاد بشه . در واقع SLI و Crossfire در گرافیک لپ تاپ یه نوع الگوریتم برای پردازش موازی به حساب میاد ، با استفاده از این تکنولوژی ها دو یا چند پردازنده گرافیکی می تونن به صورت موازی باهم کار کنن برای ساختن خروجی یکسان ( این نکته مهمه ) . مثلا یه گرافیک مامور ساختن سایه ها میشه یه گرافیک دیگه مامور ساخت رنگ . در شکل زیر یه لپ تاپ با دو تا پردازنده گرافیکی nvidia رو می بینید . به این میگن SLI :

چه مقدار گرافیک لپ تاپ نیاز دارید ؟

این مسئله بستگی به بودجه و همچنین نوع کاری که می خواید بکنید داره ، لپ تاپ با گرافیک ۴ گیگ معمولا حدود ۲۰۰ تا بعضا ۴۰۰ هزار تومن با گرافیک لپ تاپ ۲ گیگ اختلاف داره . طبق بررسی های انجام شده بسیاری از بازی ها و مخصوصا کارهای گرافیکی با دو گیگ گرافیک در لپ تاپ قابل اجراست . در واقع شاید خیلی ها معیار انتخابشون رو در مورد گرافیک لپ تاپ یا کامپیوتر ، اندازه حافظه گرافیکی  قرار بدن در صورتی که قدرت پردازش گرافیکی خیلی مهم تره . مثلا پردازنده گرافیکی ۷۲۰m انویدیا دو گیگ داریم ، پردازنده گرافیکی ۷۶۰m انویدیا دو گیگ هم داریم اما این کجا و آن کجا . مسلما ۷۶۰ خیلی خیلی قوی تر از ۷۲۰ هست .  پس همه چی گیگ و اندازه حافظه نیست .

معمولا گرافیک لپ تاپ ۴ گیگ در لپ تاپ هایی استفاده میشه که مخصوص بازی یا کارهای سنگین گرافیکی طراحی شدن .

عبارت up to 4096 در مشخصات گرافیک لپ تاپ یعنی جمع حافظه گرافیک اختصاصی ( گرافیک انویدیا یا AMD ) با حافظه RAM سیستم میشه ۴۰۹۶ . یعنی ۲ گیگ اختصاصی + ۲ گیگ از حافظه رم با هم جمع میشن تا حافظه بیشتری در اختیار پردازنده گرافیکی باشه .